حجت الاسلام محمدمهدی لطیفی سیدآبادی، دانشجوی ارشد دانشگاه علوم اسلامی رضوی در گفت و گو با خبرگزاری شبستان به مسئله جنایات اسرائیل و حمله به ایران از دیدگاه حقوقی پرداخت.
۱۴۰۴-۰۳-۲۵
حمله‌ای فراتر از جنگ
به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم اسلامی رضوی، حجت الاسلام محمدمهدی لطیفی سیدآبادی، دانشجوی ارشد دانشگاه رضوی در گفت و گو با خبرگزاری شبستان به مسئله جنایات اسرائیل و حمله به ایران از دیدگاه حقوقی پرداخت که متن آن از قرار زیر است:
حمله‌ای فراتر از جنگ
عضو بنیاد ملی نخبگان گفت: اگر جامعه جهانی نسبت به حمله نظامی و گستاخانه اسرائیل به خاک ایران سکوت اختیار کند، باید فاتحه حقوق بین‌الملل را خواند، این سکوت تنها مجوز تجاوز نیست؛ بلکه یک مشارکت فعال در تضعیف نظم قانونی جهانی بشمار می آید، دفاع ایران نه از سر انتقام بلکه برای بازگرداندن نظم به جهانی است که هر روز بیشتر در باتلاق قانون‌گریزی فرو می‌رود، اگر این تجاوز بی‌پاسخ بماند، نظم بین‌المللی به «نظم جنگل» تبدیل خواهد شد.
حجت الاسلام محمدمهدی لطیفی سیدآبادی گفت: پیش از این بارها در مجامع حقوقی و رسانه‌ای از عبور آشکار رژیم صهیونیستی از مرزهای نظم بین‌الملل سخن گفته شده بود، اما آنچه در بامداد جمعه در قالب یک حمله همه‌جانبه به خاک جمهوری اسلامی ایران روی داد، تنها یک تجاوز نظامی نبود؛ بلکه یک اعلان آشکار بی‌قانونی، تهدید بین‌المللی و تخطی فاحش از تمامی اصول شناخته‌شده حقوق بین‌الملل بود.
وی افزود: حمله‌ای که نه‌تنها به تأسیسات نظامی محدود نماند، بلکه به زیرساخت‌های غیرنظامی، مناطق مسکونی، و حتی مراکز تحت نظارت بین‌المللی مانند تأسیسات هسته‌ای نیز کشیده شد. این بار دیگر نمی‌توان از «درگیری کلاسیک» سخن گفت؛ این یک پرونده تمام‌عیار تجاوزگری با ابعاد حقوقی، سیاسی، زیست‌محیطی و انسانی است، که باید گفت: بسم‌الله بخوانید که چه رفت بر حقوق بین‌الملل!
وی ادامه داد: طبق ماده ۲ بند ۴ منشور ملل متحد استفاده از زور علیه تمامیت ارضی یا استقلال سیاسی هر کشور به‌جز در موارد دفاع مشروع یا با مجوز شورای امنیت صراحتاً ممنوع شده است (حال آن‌که حمله اسرائیل به ایران نه دفاعی بود و نه تأیید شده از سوی شورای امنیت! پس با چه منطقی می‌توان آن را توجیه کرد؟) حتی در چارچوب دکترین «دفاع پیش‌دستانه» که در رأی تاریخی دیوان بین‌المللی دادگستری در پرونده نیکاراگوئه علیه آمریکا به‌شدت محدود و مشروط شده نیز اقدام اسرائیل فاقد مشروعیت می باشد، این حمله یک نقض آشکار و سنگین حقوق بین‌الملل و مصداق بارز تجاوز جنگی طبق قطعنامه ۳۳۱۴ مجمع عمومی سازمان ملل است، النهایه این حمله واجد کلیه مؤلفه‌های تجاوز بوده و مطابق با حقوق بین‌الملل مسئولیت بین‌المللی دولت اسرائیل را به همراه دارد.
حجت الاسلام لطیفی سیدآبادی گفت: مضافاً حمله به مناطق مسکونی ایران بدون هیچ ضرورت نظامی مشخص نقض مستقیم اصل بنیادین تفکیک در حقوق بین‌الملل بشردوستانه تلقی می شود، طبق ماده ۴۸ پروتکل الحاقی ۱۹۷۷ به کنوانسیون‌های ژنو، هدف قراردادن غیرنظامیان اکیداً ممنوع است. افزون بر این ماده ۸ اساسنامه رم نیز حملات عمدی به غیرنظامیان یا تأسیسات غیرنظامی را جنایت جنگی می‌داند، فلذا رژیم صهیونیستی با این حملات خصمانه در جایگاه متهم ردیف اول جنایت جنگی در عرصه بین‌الملل قرار گرفته و پیگرد کیفری بین‌المللی آمران و عاملان این جنایات نه‌تنها مجاز بلکه یک ضرورت استراتژیک و اخلاقی می باشد.
وی خاطرنشان کرد: همچنین تأسیسات هسته‌ای ایران تحت نظارت کامل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و مبتنی بر معاهدات معتبر بین‌المللی نظیر NPT فعالیت می‌کند، حمله به این مراکز علاوه بر نقض تمامیت ارضی یک تهدید محیط‌زیستی گسترده برای منطقه و جهان نیز محسوب می‌شود، طبق ماده ۵۶ پروتکل الحاقی ۱۹۷۷ تأسیسات دارای نیروهای خطرناک (از جمله تأسیسات هسته‌ای) جز در شرایط استثنائی قابل هدف قرار دادن نیستند، بیانیه‌های استکهلم ۱۹۷۲، ریو ۱۹۹۲ و رای داوری Trail Smelter نیز بر منع آلودگی فرامرزی و مسئولیت دولت‌ها در حفظ محیط‌زیست جهانی تأکید دارند، اکنون این سؤال به میان می‌آید که چرا جامعه بین‌الملل در برابر این تهدید عظیم ساکت است!؟ بدون شک حمله به تأسیسات هسته‌ای نقض توأمان اصول حاکمیت، امنیت بین‌المللی و حقوق زیست‌محیطی بوده و این جنایت را نمی‌توان نادیده گرفت.
حجت الاسلام لطیفی عنوان کرد: علاوه بر موارد ماضی الذکر ترور فرماندهان نظامی ایران آن‌هم خارج از چارچوب مخاصمه صرفاً حمله‌ای نظامی نبوده و بدون شک می توان آن را یک «قتل فراقضایی» آشکار قلمداد کرد؛ رفتاری مجرمانه که ماده ۶ میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی آن را ممنوع اعلام کرده و حتی گزارشگر ویژه سازمان ملل در سند رسمی A/HRC/۴۴/۳۸ چنین اقداماتی را محکوم و خواستار پیگرد بین‌المللی عاملان آن شده است، در نتیجه ترور خارج از بستر جنگ نه‌تنها نقض حاکمیت ایران را در پی داشته است، بلکه زیر پا گذاشتن صریح حقوق بشر و اصول دادرسی عادلانه در عرصه جهانی نیز بشمار می آید.
وی تاکید کرد: به فراموشی نرود که در شرایطی که پرونده اسرائیل در ارتکاب جنایات جنگی در فلسطین هنوز مفتوح می باشد، اکنون نقض فاحش حقوق ایران نیز به این فهرست افزوده شده است، لکن متأسفانه نهادهایی چون شورای امنیت، دیوان بین‌المللی کیفری و حتی شورای حقوق بشر در وضعیت انفعالی قرار دارند، این انفعال به گسترش «فرهنگ مصونیت» منجر شده است، مفهومی خطرناک که به خشونت رسمیت می‌دهد و نظم حقوقی را به ابزاری برای توجیه تجاوز بدل می‌کند، بنابراین بدون تردید این وضعیت باید متوقف شود، نهادهای بین‌المللی باید از خواب زمستانی خارج شده و با فعال‌سازی مکانیزم‌های قضایی و تحقیقی پاسخی قاطع به این جنایات بدهند.
عضو بنیاد ملی نخبگان تصریح کرد: اکنون در برابر تجاوزات پی‌درپی رژیم اسرائیل تنها اعتراض کافی نیست. این حملات نه‌فقط نقض آشکار قوانین بین‌الملل بشمار می آید بلکه آزمونی برای مشروعیت بخشیدن به این قوانین می باشد. لذا چهار محور راهبردی در این زمینه عبارت‌اند از نخست آغاز فوری تحقیقات مستقل توسط شورای حقوق بشر سازمان ملل و دیوان کیفری بین‌المللی درباره حملات اسرائیل به ایران، دوم فعال‌سازی صلاحیت جهانی برای پیگرد مقامات اسرائیلی در دادگاه‌های کشورهای مختلف، سوم افزایش فشار دیپلماتیک بر حامیان بین‌المللی اسرائیل به‌ویژه آمریکا، برای توقف حمایت‌های یک‌جانبه و بی‌قید و شرط و در نهایت بازتعریف نقش نهادهای بین‌المللی به‌منظور بازگرداندن عدالت به جایگاه اصلی خود و جلوگیری از سیاسی شدن تصمیمات قضایی.
وی اظهار کرد: بی‌شک اگر جامعه جهانی نسبت به حمله نظامی و گستاخانه اسرائیل به خاک ایران سکوت اختیار کند، باید فاتحه حقوق بین‌الملل را خواند، این سکوت تنها مجوز تجاوز نیست؛ بلکه یک مشارکت فعال در تضعیف نظم قانونی جهانی بشمار می آید، دفاع ایران نه از سر انتقام بلکه برای بازگرداندن نظم به جهانی است که هر روز بیشتر در باتلاق قانون‌گریزی فرو می‌رود، اگر این تجاوز بی‌پاسخ بماند، نظم بین‌المللی به «نظم جنگل» تبدیل خواهد شد؛ نظمی که در آن تنها زبان زور معنا دارد و قانون دکور مناسبات سلطه‌گرانه است، پس باید متذکر شد که دفاع ایران بازگشت به قانون است؛ نه خروج از آن و تاریخ سکوت امروز جامعه جهانی را فراموش نخواهد کرد.