هنر رضایت از زندگی

به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم اسلامی رضوی، حجت الاسلام والمسلمین دکتر عباس پسندیده، رییس پژوهشکده اخلاق و روانشناسی اسلامی در همایش هنر رضایت از زندگی در سالن شهید سلیمانی دانشگاه رضوی بیان داشت: نشاط، نظریه تلاش و فعالیت است. انسان برای عمل و تلاش به این دنیا آمده است. این که «اَلْيَوْمَ عَمَلٌ وَ لاَ حِسَابَ وَ غَداً حِسَابٌ وَ لاَ عَمَلَ» فقط مربوط به امور اخروی نیست، همه چیز در این دنیا به تلاش و کوشش بستگی دارد، این یک قاعده است.

وی افزود: نکته این است که چه چیزی به انسان کمک می کند تا تلاش کند؟ ما در همه امور به نشاط نیاز داریم چون انسان فاقد نشاط توانایی انجام کاری را ندارد.

دکتر پسندیده بیان داشت: نشاط، از ماده نَشَطَ می آید که به پرچمی می گویند که در حال اهتزاز و جنب و جوش است. نشاط ترکیبی از فعال بودن و حس خوب است. در مقابل نشاط مفاهیمی چون خمودگی، بی حالی، بی حوصلگی است.

وی افزود: در مباحث علمی بحثی وجود دارد که می گویند چه تبیینی برای خمودگی و نشاط وجود دارد؟ مراد از تبیین، توضیح و تشریح نیست، تبیین در مباحث علمی یعنی قاعده و ریشه اصلی آن پدیده چیست.

رییس پژوهشکده اخلاق و روانشناسی اسلامی گفت: فرهنگی در زمان جاهلیت وجود داشت که اگر افراد بی حال و گرفته می شدند و زانوی غم بغل می گرفتند، تبیین آن ها این بود که او جن زده شده است. بر اساس این تبیین برای درمان به دعانویس ها مراجعه می کردند که اسلام آمد و گفت این حرف ها را رها کنید.

وی افزود: امام صادق عليه‌السلام می فرمایند: «اَلنُّشْرَةُ فِي عَشَرَةِ أَشْيَاءَ» «نُشرَه» چیزی است که انسان را سرحال و بَشّاش می کند. اولین مورد: «اَلْمَشْيِ» یعنی پیاده روی، تحرک بدنی یکی از عوامل نشاط است. دومین مورد: «وَاَلرُّكُوبِ» یعنی سوارکاری. سومین مورد: «وَ اَلاِرْتِمَاسِ فِي اَلْمَاءِ» یعنی آب تنی، ارتماس یعنی بدن خود را به آب بزن، لامسه ما با آب تماس پیدا کند، این از عوامل نشاط است. چهارمین مورد: «وَ اَلنَّظَرِ إِلَى اَلْخُضْرَةِ» لذت بینایی، به مناظر سرسبز نگاه کنید. پنجمین و ششمین مورد: «وَ اَلْأَكْلِ وَ اَلشُّرْبِ» خوردن و آشامیدن. هفتمین مورد: «وَ اَلسِّوَاكِ» مسواک زدن. هشتمین مورد: «وَ مُحَادَثَةِ اَلرِّجَالِ» با هم گفتگو کردن.

حجت الاسلام دکتر پسندیده بیان داشت: در روایت دیگری داریم که می فرماید: «مُلاَقَاةُ اَلْإِخْوَانِ نُشْرَةٌ» و همچنین: «اَلطِّيبُ نُشْرَةٌ» تا اینجا، صرفا به بعد جسمانی انسان اشاره شد، اما برای نشاط فراگیر باید به بعد روحانی انسان نیز توجه شود. صرف توجه به یک بعد، انسان به نشاط کامل و حقیقی نمی رسد، زیرا معنویت رکن زندگی است.

وی افزود: امام صادق عليه‌السلام می فرمایند: اگر مردم مي دانستند چه فضيلتى در معرفت و شناسائى خدا است (هيچ گاه) چشم نمي دوختند به آن چه خداوند به دشمنان خود داده است.

جمع بندی

رییس پژوهشکده اخلاق و روانشناسی اسلامی در پایان به جمع بندی عوامل نشاط پرداخت و گفت این عوامل دو سطح دارد یک حسی و دیگری معنوی، اگر می خواهیم با نشاط و سرزنده باشیم باید این مواردی که مطرح شد را هر کدام به اندازه خود رعایت کنیم.

وی در بیان مواردی که رعایت آن برای داشتن نشاط لازم هستند گفت: نخست آنکه باید فراگیر باشد، یعنی همه ابعاد وجودی انسان باید لذت، نشاط و حظّ خود را در زندگی داشته باشند.

وی افزود:دوم آنکه متوازن باشد، یعنی در انجام اعمال نشاط بخش در دو بعد روحی و جسمی به صورت عاقلانه رفتار کنیم. و سومین مورد پیامد منفی نداشته باشد، یعنی اعمالی که افراط و تفریط در آن اثراتی مخرب به دنبال دارد.