بررسی تحلیلی روایات تفسیری امام رضا(ع) اثر برگزیده شد

به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم اسلامی رضوی، کتاب ارزشمند بررسی تحلیلی روایات تفسیری امام رضا(ع) دوره 8 جلدی یکی از آثار علمی پژوهشی فاخر دانشگاه رضوی است که با مشارکت استادان و اعضای هیئت علمی دانشگاه به رشته تحریر درآمده است در نوزدهمین دوره انتخاب کتاب سال خراسان رضوی به عنوان اثر برگزیده انتخاب و مورد تجلیل قرار گرفت.

حسین زاده، مدیر کل اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی با اعطای لوح به حجت الاسلام والمسلمین دکتر جلائیان، مدیر گروه علوم قرانی و حدیث دانشگاه به نمایندگی از نویسندگان و پژوهشگران این اثر فاخر، از آنان قدردانی و تجلیل کرد.

نویسندگان کتاب

حجج اسلام والمسلمین دکتر علی جلائیان اکبرنیا، جواد ایروانی، محمد میرزایی، سیدعلی دلبری، سیدمحمود مرویان حسینی، سیدعلی سجادی‌زاده، رضا حق‌پناه، علی‌اکبر رستمی، محمدابراهیم روشن‌ضمیر، حسن خرقانی و علی خیاط از اعضای هیئت علمی و استادان دانشگاه علوم اسلامی رضوی در شمار نویسندگان این اثر فاخر هشت جلدی هستند.

معرفی کتاب

در طرح کلان پژوهشی «بررسی و تحلیل روایات تفسیری امام رضا(ع)» که در 8 جلد سامان یافته است، گروهی از دانشجویان فاضل دانشگاه علوم اسلامی رضوی انتخاب شدند و زیر نظر اساتید عالم و برجستۀ این دانشگاه، به تتبع و احصای روایات تفسیری امام رضا(ع) در ذیل تمام آیات قرآن پرداختند و با بررسی منابع روایی معتبر و با بهره‌گیری از روش‌های نرم‌افزاری و غیر آن، به گردآوری این روایات همت گماشتند. در مرحلۀ بعد، به بررسی محتوایی این روایات پرداخته شد و در آن، ارتباط هر روایت با آیه تبیین گردید، واژگان مشکل هر روایت توضیح داده شد و روایات تفسیری، با نگاهی به دیگر روایات، آیات و تفاسیر مختلف تحلیل شدند.

در کتاب حاضر کوشش شده است تا به سؤالات زیر، در حد امکان و توان پاسخ داده شود:

1. در ذیل چند آیه از قرآن، از امام رضا(ع) روایت وارد شده است؟

2. روایات تفسیری امام رضا(ع) چه کمیّتی دارند؟

3. روایات تفسیری امام رضا(ع) به چه موضوعاتی می‌پردازند؟

4. نحوۀ ارتباط احادیث تفسیری امام رضا(ع) با آیات چگونه است و ایشان به چه شکلی تفسیر فرموده‌اند؟

5. حضرت رضا)ع) از چه قواعدی در برداشت از آیات استفاده کرده‌اند؟

6. احادیث امام رضا)ع) تا چه میزان در رسیدن به مراد اصلی آیات راهگشایند؟

7. آیا می‌توان نکات تاریخی، اخلاقی، اعتقادی یا سیاسی خاصی را از روایات تفسیری امام رضا)ع) دریافت؟

8. در صورت تعارض میان روایات یا ناسازگاری روایات امام رضا(ع) با مبانی دینی و مذهبی، چه باید کرد؟

بنابراین، اهداف کتاب حاضر چنین خواهد بود:

الف. احصای کامل روایات تفسیری امام رضا در ذیل آیات؛

ب. ایجاد بستری مطلوب در راستای آشنا ساختن افراد با معارف ناب رضوی در تفسیر قرآن؛

ج. شناخت تفسیر صحیح آیات و رسیدن به فهم مراد الهی از مسیر بیانات امام رضا(ع)؛

د. توضیح سخنان حضرت، با پیدا کردن حلقۀ اتصال بین احادیث و آیات و بررسی دلالی و فقه‌الحدیثی روایات؛

ه‍ . مهیا شدن بستری شایسته برای تولید دیگر آثار برای فارسی‌زبانان و غیر فارسی‌زبانان، با توجه به بین‌المللی بودن زائران رضوی.

جنبه‌های نوین بودن این کتاب عبارت‌اند از:

الف. استقصا و تتبع حداکثری روایات و ارائۀ کامل‌ترین مجموعۀ روایات تفسیری امام رضا(ع) (941 روایت در ذیل 593 آیه بررسی شده‌ است)؛

ب. نوین بودن در ترجمۀ همۀ این احادیث و بیان حلقۀ اتصال روایات با آیات؛

ج. پرداختن به مباحث محتوایی احادیث رضوی و نگاهی به گونه‌های تفسیری امام رضا)ع).

جنبه‌های کاربردی این کتاب ارزشمند را نیز می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد:

الف. غنا بخشی به تراث تفسیر اثری و ایجاد منبعی مستقل در احادیث تفسیری امام رضا(ع)؛

ب. بهره‌وری عامۀ مردم از سخنان رضوی در زمینۀ تفسیر و تسهیل تحقیق در روایات تفسیری امام رضا(ع)؛

ج. روشن‌تر شدن معانی روایات و آیات؛

د. تحلیل دقیق‌تر شرایط اجتماعی، تاریخی، اعتقادی و… عصر امام رضا(ع) برای محققان رشته‌های مرتبط؛

شایان ذکر است این کتاب ارزشمند در نمایشگاه کتاب دانشگاه رضوی واقع در صحن امام حسن مجتبی علیه السلام موجود است و علاقمندان به این اثر فاخر می توانند نسبت به تهیه این کتاب از این طریق اقدام کنند.