چرایی و چگونگی جرم‌انگاری حمایت از اسرائیل

به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم اسلامی رضوی، محمد مهدی لطیفی سیدآبادی، طلبه و دانشجوی ارشد حقوق خصوصی دانشگاه رضوی در یادداشتی برای روزنامه قدس به موضوع جرم انگاری حمایت از رژیم صهیونیستی پرداخته است که کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه آن را مصوب کرده است از این رو فعالیت های مجازی  سلبریتی های فرهنگی، هنری ورزشی تا اهل سیاست و علم و حتی مردم عادی می تواند در زمره این عمل مجرمانه قرار بگیرد که از این منظر توجه به این مطلب ضرورت دارد.

متن یادداشت:  

آیا می‌دانستید که حمایت از اسرائیل بنا به مصوبه جلسه (۱۴۰) کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه مورد جرم‌انگاری قرار گرفته است. از مصوبه فوق این‌طور به‌نظر می‌رسد که هرگونه اقدام آگاهانه به منظور تأیید یا تقویت و تحکیم رژیم صهیونیستی در فضای مجازی جرم بوده و ارائه هر نوع خدماتی به سکوهای مرتبط با رژیم صهیونیستی یعنی سایت‌ها و پلتفرم‌های مرتبط با اسرائیل و همچنین همکاری در سفر اتباع ایرانی به سرزمین فلسطین اشغالی به قصد حمایت یا همکاری با رژیم اشغالگر از طریق فضای مجازی ممنوع و جرم است. از ابتدای تشکیل نظام جمهوری اسلامی، اسرائیل در برهه‌های مختلف فعالیت‌های ضدایرانی داشته و تاکنون حداقل پنج دانشمند نخبه ما را ترور کرده است. به‌این شکل می‌توان گفت رژیم صهیونیستی مسیر جنگ علیه ملت ایران را انتخاب کرده و همین ماجرا او را در موقعیت دشمن ملت تعریف می‌کند.
بی‌شک ذکر تمامی مصادیق، فعالیت‌ها و یا اقداماتی که مشمول این مقرره می‌شوند، فراتر از حوصله این یادداشت است، اما مواردی را همچون شبهه‌‌پراکنی و اخبار جعلی در حمایت از رژیم اسرائیل، ترویج و انتشار تصاویر از وقوع حوادث و تخریب‌ها در سرزمین‌های اشغالی با هدف نشان دادن مواضع مثبت برای این رژیم، ارسال پست‌های مثبت و تأییدی درباره رژیم اسرائیل در وب سایت‌ها و شبکه‌های اجتماعی، انتشار اخبار تخریبی یا مخالف به‌نحوی که حمایت از اسرائیل به‌شمار آید، شناخته شدن به عنوان یک فرد یا سازمان حمایت‌کننده از رژیم اشغالگر در فضای مجازی، تشویق به خرید محصولات اسرائیلی و ترویج آن‌ها در شبکه‌های اجتماعی، ایجاد و ترویج هشتگ‌های حمایتی از رژیم صهیونیستی در پلتفرم‌هایی همچون توییتر و اینستاگرام، ترجمه و انتشار مطالب مثبت درباره اسرائیل به زبان فارسی،  مصاحبه، ارسال پیام‌ و ایمیل‌های حمایت‌آمیز به سفارتخانه‌ها، رسانه‌ها در خارج از کشور، فرستادن اطلاعات و اخبار حساس به منابع اسرائیلی، ایداع کمک‌های مالی به گروه‌های حامی اسرائیل و تشویق به انجام فعالیت‌های تبلیغی در این جهت می‌‎تواند از مصادیق مشمول این مقرره به‌شمار آید.
در ادامه برای پاسخ به این پرسش که عدم محکومیت اسرائیل توسط افراد مشهور آیا جرم تلقی می‌شود یا خیر؟ می‌توان این‌گونه پاسخ داد که در بسیاری از کشورها، عدم محکومیت یا عدم اظهارنظر در مورد یک گروه یا مسئله خاص به عنوان حمایت تلقی نشده و جرم محسوب نمی‌شود، چرا که این تصمیم بیشتر در اختیار اشخاص بوده و افراد معمولاً حق دارند مواضع خود را در مورد مسائل مختلف اعلام کرده و یا سکوت کنند. زمانی می‌توان عدم محکومیت را در فرض بیان شده جرم تلقی کرد که قوانین خاصی به‌صراحت، عدم محکومیت یا عدم اظهارنظر نسبت به موضوع بیان شده را جرم به‌شمار آورند.
باوجود این باید ذکر کرد در بسیاری از کشورها، افراد مشهور و سلبریتی‌ها برخی از مواضع و اظهارنظرهای خود را در مورد موضوعات سیاسی یا اجتماعی اعلام می‌کنند و این اظهارنظرها ممکن است بر جامعه و دیدگاه عمومی تأثیرگذار باشد. اما تعیین اینکه آیا اظهارنظر یا مواضع افراد مشهور در مورد یک گروه یا مسئله خاص، جرم محسوب می‌شود یا خیر، نیاز به جرم‌انگاری خاص دارد.
یادمان نرود‌ در کشورهایی که حمایت از یک گروه خاص یا مواضع مشخص به عنوان جرم تلقی می‌شود، اظهار مواضع افراد مشهور باتوجه به نسبت تأثیرگذاری ایشان بر جامعه، سرعت انتشار و...  ممکن است در کوتاه‌ترین زمان منجر به پیگرد قانونی و رسیدگی شود. با اینکه عدم اظهار نظر توسط افراد ظاهراً در ایران جرم تلقی نمی‌شود، اما عدم اظهارنظر شخص در مقایسه با اظهار مواضع مشابه افراد گاهی پایبند نبودن به اصول اخلاقی را به منصه ظهور رسانده و ممکن است در برخی مواقع نیز جامعه را با چالش مواجه کند، که در این فرض نیاز به هوشیاری دستگاه قضا بیش از پیش ضروری خواهد بود.