ایمنی از خطا و لغزش و دوری از بلا

به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم اسلامی رضوی، حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر علی خیاط، رئیس دانشگاه رضوی در شرح دعای روز چهاردهم ماه مبارک رمضان به تبین معارف دعا پرداخت که در ادامه ارائه می شود:
اللَّهُمَّ لا تُؤَاخِذْنِي فِيهِ بِالْعَثَرَاتِ، وَ أَقِلْنِي فِيهِ مِنَ الْخَطَايَا وَ الْهَفَوَاتِ، وَ لا تَجْعَلْنِي فِيهِ غَرَضاً لِلْبَلايَا وَ الْآفَاتِ، بِعِزَّتِكَ يَا عِزَّ الْمُسْلِمِينَ
ای خدا در این روز مرا به لغزش هایم مواخذه نکن و عذر خطای مرا بپذیر و هدف تیر بلاها و آفت ها قرار مده به حق عزوجلالت ای عزت بخش به مسلمانان و اهل اسلام
در فراز اول واژه عثره به معنای لغزش است و این گناهی است که بدون تصمیم قبلی و بدون آنکه مقدماتش را فراهم کرده باشد در فضای آن گناه و معصیت قرار گرفته و مرتکب آن می شود.چون گاهی خود انسان از قبل تصمیم دارد و مقدمه چینی گناه می کند اما گاهی اینگونه نیست لغزش پیدا می کند.
بدون اینکه خودش بخواهد و پی آن رفته باشد به شکل غافلگیرانه ای مرتکب معصیت می شود اینجا از خدا می خواهیم اگر لغزیدم بدان مرا مواخذه نکن
همینطور که انسان مرتکب گناه می شود زود هم پشیمان شده و از خدا طلب عفو می کند اینگونه موارد را خدا می آمرزد بشرط آنکه تلاش کند در چنین فضایی قرار نگیرد و سعی کند با کارهای خوب آن کار بد را جبران کند او هم عذرپذیراست.
انسان باید این ها را جدی بگیرد درسته که مثل اون گناهی که از قبل تصمیم گرفته نیست درعین حال اگر زیاد و انباشه شوند برای انسان مشکل ساز است.
در فراز دوم هفوه و خطا در واقع مثل همون عثره است گناهانی که بی تصمیم قبلی دچار شدیم، می گوییم اقلنی!
درباره اقاله در فقه می گویند انسان گاهی معامله انجام می دهد اما پشیمان می شود برمی گردد بی آنکه در آن کالا عیبی باشد به فروشنده پس می دهد اینجا مستحب که با وجود عدم عیب این جنس را پس گرفته و پولش را بدهد که بدان اقاله گویند.
ما وقتی از خدا می خواهیم با ما بانگاه اقاله برخورد کن در واقع می خواهیم که
با فضل و کرم خودش بی حساب و کتاب از ما بگذرد چون اگر بخواهیم در دادگاه عدل الهی حساب پس بدهیم هیچکس از آتش جهنم مصون نخواهد بود بلاخره خواه ناخواه مرتکب گناهان فراوانی می شویم اگر او بخواهد با عدلش با ما برخورد کند دچار مشکل می شویم از او می خواهیم بدون توجه به آن گناه و از روی تفضل از لغزش های ما بگذرد.
از این رو در قنوت می خوانیم «اَللّهم عامِلْنا بِفَضْلِكَ وَ لا تُعامِلْنا بِعَدْلِكَ» لغزش ها همیشه هست و انسان ها باید احساس کنندهمیشه نیازمند عنایت خداوند هستند و در هیچ زمانی نمی توانند خاطر جمع شوند و فکر کنند که از ناحیه شیطان آسیبی به آنها نمی رسد حتی انبیا الهی هم‌از لغزش ها ایمن نیستند مدام خود را با ادعیه در دائره امن الهی قرار می دهند و به پیروانشان هم یادآوری می کنند که هرکسی می تواند دچار این لغزش ها شود و در روایاتی هست که این هفوات و لغزش ها در کار انبیاء بدان جهت است که چون معجزاتی را می آورند آنقدر در قلب اطرافیانشان بزرگ جلوه نکنند که آنها به الوهیت قائل شوند.
ما از خدا می خواهیم اقاله کند و این لغزش ها را با لطف و کرم خودش نه با استحقاق ما ببخشد.
در فراز سوم می گوییم مرا هدف تیربلایا قرار نده!
یعنی مرا سیبل قرار نده، انسان موجود ضعیفی است و در مواردی که خدا تکالیفی را محول کرده است به راحتی نمی تواند آنها را سامان بخشیده و راه رشد خودش را هم پیدا کند اگر نتواند از عقل و دین درست کمک بگیرد دچار مشکلات می شود در آیه قران دارد يُرِيدُ اللَّهُ أَنْ يُخَفِّفَ عَنْكُمْ وَ خُلِقَ الْإِنْسانُ ضَعِيفاً
یعنی تکالیفی که خدا بر انسان مقرر کرده ساده است و بنا ندارد او را دچار مشکل و سختی کند«یُرِیدُ اللّهُ بِکُمُ الْیُسْرَ وَ لا یُرِیدُ بِکُمُ الْعُسْرَ» چون انسان موجودضعیفی است به او قدرت عقل می دهیم که بتواند با مشکلات برخورد کند و به آسانی تکالیفش را انجام بدهد واز خطرات خودش را برهاند خداوند افزون برعقل راه دعا را هم بر روی انسان گشوده است تا با کمک گرفتن از قدرت پروردگار بتواند به حل مشکلات خود کمک کند واز لطف و خیرو مهربانی بهرمنده باشد.
دنیا با بلایای فراوانی همراه است وما نیز موجودات ضعیف به تعبیر امام علی علیه السلام، دَارٌ بِالْبَلَاءِ مَحْفُوفَةٌ دنیا خانه ای است که دیوارهای آن را بلایا پوشانده است هرکسی را خدا به تناسب ظرفیتش مورد بلا و امتحان قرار می دهد برخی آزمون ها یکبار برخی چندین بار سراغ انسان می آید واین بلاها از جهتی موجب ترفیع درجه و مقام انسان می شود و گاهی هم سبب سقوط و تنزل معنوی می شود اگر انسان مقاومت واس

تقامت نداشته باشد.
بنابراین از این بلایا و امتحان های معنوی ما باید به گونه ای مدیریت کنیم که با کمک شرع وسپر دعا سرفراز بیرون بیاییم و این موجب ترقی و تکامل انسان می شود اگر چنین نشد سبب روسیاهی و تبدیل به تیرهایی می شود که انسان را هدف قرار می دهد از این رو در این دعا می گوئیم خدایا ما را مورد تهاجم تیرها و آفات وبلایا قرار نده یعنی درواقع می خواهیم از امتحانات وابتلایات و امواج بلاها روسپید و سرافراز بیرون بیاییم و دچار مشکل نشویم باتوجه به ضعفی که ما انسان ها داریم امیدواریم‌ خداوند ان شالله از لغزش ما بگذرد با فضلش برخورد کند وهمه ما را اقاله کند و توانی بدهد که در امتحانات و بلایا پیروز و سرفراز باشیم.