ذکر و یاد خدا انسان را از لغزش ها دور می کند

به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم اسلامی رضوی، حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر علی خیاط، رئیس دانشگاه رضوی در شرح دعای روزهفتم ماه مبارک رمضان به تبین معارف دعا پرداخت که در ادامه ارائه می شود:

«اللهمّ اعنّی فیهِ علی صِیامِهِ وقیامِهِ وجَنّبنی فیهِ من هَفَواتِهِ وآثامِهِ وارْزُقْنی فیهِ ذِکْرَکَ بِدوامِهِ بتوفیقِکَ یا‌هادیَ المُضِلّین»

خدایا مرا در این روز بر روزه و به پا داشتن نماز کمک کن از لغزش ها و گناهان دور ساز و ذکر دائم نصیب من بساز به توفیق خودت ای راهنمای گمراهان.

در دعای روز هفتم ماه مبارک رمضان روزه دار دست نیاز خود را به سمت خدا بر می دارد و سه خواسته را مطرح می کند. اولین خواسته یاری بر اقامه روزه و نماز است اگر شناسنامه رمضان را بررسی کنیم از مهمترین اعمال آن روزه نام بردند و دیگر آنکه بخشی از شب را بیدار بوده و اقامه نماز کند که این بسیار مهم است و در ماه رمضان این کارها آسان نیست که انسان حال دعا، مناجات و نماز داشته باشد.

بنابراین از خدا می خواهیم دستگیر ما باشد اگر لحظه ای از عنایت پروردگار محروم و بی بهره باشیم در حقیقت هیچ هستیم. در این مورد هم خدا باید کمک کند در مناجات کردن، شب بیدار ماندن، روزه گرفتن! یعنی روزه واقعی که فقط گرسنگی و تشنگی به تعبیر روایات نباشد بلکه همه اعضا و جوارح و دست و پا روزه باشد همه در حالت صیام! نه لغوی بشنوند نه لهوی انجام بدهند نه به سمت ناصواب قدمی بردارند و نه آنکه به آنچه نباید، نگاه کنند که این می شود روزه داری حقیقی که پیمودن این راه آسان نیست بنابراین از خدا یاری می خواهد که در پیمودن این مسیر کمک کند تا بتواند نماز و روزه واقعی به پا دارد.

در فراز دیگر این دعا از خدا می خواهیم ما را از لغزش و خطا دور کند انسان همواره در معرض آسیب و لغزش است مطابق آیه قران، شیطان هم قسم یاد کرده که بر سر راه انسان نشسته تا گمراه کند البته خدا در رمضان وعده داده که شیاطین در غل و زنجیر هستند اما این صددرصد نیست که انسان محفوظ از خطا و اشتباه باشد و دست و پایش نلغزد بلکه لحظه به لحظه در معرض این آسیب است.

هیچکس نمی تواند مدعی شود به درجه ای رسیدم که اشتباه نمی کنم عصمت و عدم لغزش درجه پیامبران و امامان است اما با این حال پیامبر می گوید در روز هفتاد بار استغفار می کنم یعنی خود را مصون نمی دانسته و با خدا مناجات می کردند تا از خطا مصون باشند.

ما نمی توانیم مدعی شویم که می توانیم از خطا و لغزش و افتادن در دام معاصی مصون باشیم قبلا هم گفتم هر مصیبت که بر سر انسان می آید پیامد اشتباه و لغزش خودش است و چون انسان نمی تواند خود را نگهدارد باید با سپر دعا خودش را حفظ کند از حدا بخواهد او را کمک کند از خطا و گناه مصون داشته و در دام گناه نیفتد. لحظه ای عنایت خدا زا ما برداشته شود شیطان انسان را گمراه کرده از رسیدن به نعمات و برکات محروم می کند از خدا می خواهیم از خطا و اموری که مانع رشد ما است ما را مصون بدارد.

در سومین درخواست از خدا می خواهیم خدایا ذکر دائم خودت را روزی من کن! به توفیق خودت ای راهنمای گمراهان. ذکر خدا و یاد او نه صرفا زبانی بلکه عملی بوده و از ویژگی های مردان و عباد صالح خدا محسوب می شود انسان می تواند در لحظه ای به توفیق خدا به یادش باشد اما همیشه چنین نیست چرا که ممکن است در زندگی در شرایطی غافل شود! مثلا به پول و مالی و یا جایگاهی برسد که در آنجا از یاد خدا غافل شود.

ما انتقاد می کنیم از کسانی که اختلاس کرده اند بله کار بسیار بد و قبیحی کردند اما خود را جای آنها بگذاریم اگر زمینه فراهم باشد در آن شرایط و امکانات ما چنین نمی شدیم؟! در طول تاریخ خیلی افراد بودن در مراحلی از زندگی معتقد و زاهد بودند اما مورد آزمایش و امتحان قرار گرفتند « أَحَسِبَ النَّاسُ أَن یُتْرَکُوا أَن یَقُولُوا آمَنَّا وَهُمْ لَا یُفْتَنُونَ» چنین نیست انسان امتحان نشود.

انسان های متقی، مومن، زاهدی بودند در مراحلی از زندگی در ثروت یا مقام یا محیطی قرار گرفتند که همرنگ جماعت شده و به جایی رسیدند که بدون ایمان جان دادند مثلا برسیسای عابد در بین بنی اسرائیل اهل عبادت بود اما دچار آسیب شد داستان های مختلفی  در این زمینه وجود دارد و انسان هایی در طول تاریخ بودند که دچار لغزش و انحراف شده و سرانجام با ایمان از دنیا نرفتند.

بنابراین مدامت بر ذکر پروردگار یک ویژگی بسیار برجسته و ارزش فوق العاده است اگر انسان به جایی برسد که ذکر خدا در روح و جان او حاکم باشد و لحظه لحظه به یاد او باشد دست به هر اقدامی می خواهد بزند خدا را حاضر و ناظر بداند این بهترین هدیه از سمت خداست که انسان را از لغزش دور می کند.

در تقاضای دوم مداومت ذکر درخواست شد  اگر حالت ذکر دائم باشد به خواسته نخست می رسد یعنی اهل نماز و روزه خواهد بود این ویژگی ارزشمندی است که روزه دار از خدا می خواهد حالت ذکر همیشگی و دوام در طاعت را نصیبش کند که اگر  چنین شود خیر دنیا و آخرت را خواهد داشت.