تبیین اوصاف صالحین و مقربین

به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم اسلامی رضوی، حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر علی خیاط، رئیس دانشگاه رضوی در شرح دعای روز پنجمم ماه مبارک رمضان به تبین معارفی همچون به پاداشتن اوامر الهی و حلاوت یادخدا و نیز روحیه شکرگذاری پرداخت که در ادامه ارائه می شود:
اللهمّ اجْعَلْنی فیهِ من المُسْتَغْفرینَ واجْعَلْنی فیهِ من عِبادَکَ الصّالحینَ القانِتین واجْعَلْنی فیهِ من اوْلیائِکَ المُقَرّبینَ بِرَأفَتِکَ یا ارْحَمَ الرّاحِمین.
خدایا در این روز من را از مستغفرین و آمرزش جویان قرار بده و از بندگان شایسته و فرمانبردار و از اولیا نزدیکت قرار بده
در دعای امروز هم از خدای سبحان سه درخواست داریم نخست می گوئیم ما را جزو مستغفرین قرار بده!  گناه در زندگی انسان آثار بسیار مخربی دارد هم آخرت سوز است و هم دنیا برنداز، هم دنیا و هم آخرت را تحت تاثیر قرار می دهد آثار بدی دارد هرچه از مصائب که انسان می بیند حاصل گناهان خودش است.
استغفار به معنای طلب غفران است غفران یعنی پوشش و پوشاندن، خدایا ما را از مستغفرین قرار بده یعنی گناهان ما را بپوشان این به معنای جلوگیری از تاثیرگذاری گناه در زندگی است. چرا که گناه آثار ویران گری در دنیا و آخرت دارد اگر آمرزیده و پوشیده شد این تاثیر سوء را ندارد.
طلب غفران و آمرزش به این معنی است یکی از این خواسته های همیشگی که به ویژه در ماه رمضان باید مد نظر باشد این است که بتوانیم کاری کنیم از آثار بد و پیامد  گناهان مصون باشیم و آن راهش استغفار است. روایت داریم که پیامبراکرم(ص) در هر روز 70 بار استغفار می کردند یا در هر مجلسی که جلوس داشتن این مقدار استغفار می کردند.
بنابراین در این روز خواسته اول این است که از مستغفرین باشیم پیامبر هم در خطبه آغاز ماه رمضان در آخرین جمعه ماه شعبان فرمودند استغفار از برنامه های با اهمیت در رمضان است« أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّ أَنْفُسَکُمْ مَرْهُونَةٌ بِأَعْمَالِکُمْ فَفُکُّوهَا بِاسْتِغْفَارِکُمْ » ای مردم! جان‌هایتان در گرو اعمال شماست. پس با طلب آمرزش از خدا، آن‌ها را از گرو، خارج کنید.
استغفار شرایطی دارد گناهان هم متفاوت است اگر گناه حق الناس باشد ابتدا باید آن حق برگشت داده شود و صرفا گفتن به زبان کافی نیست.
تقاضای دوم این است که خدایا ما را در گروه بندگان شایسته و مطیع و فرمانبردا خودت قرار بده. کلمه صالح در قرآن هم برای عمل وهم برای اشخاص بکار رفته است ومعنای گسترده و وسیعی دارد.
فرد صالح کسی است که افزون بر ایمان و توحید همه شایسته گی ها که به ذهن انسان می رسد از لحاظ عمل، تقوا، علم، قدرت و قوت و جهات متعدد را در خود فراهم کرده است بنده صالح هر آنچه دارد را در کف اخلاص می گذارد عاشقانه و جهادی در راه خدا قدم می نهد و هر کاری که می کند برای خداست.
مقام صالحین مقام بالایی است حضرت سلیمان با جایگاه بالایی که دارد می خواهد جزو صالحین باشد در دعاهای قرآنی داریم که می فرماید وجعلنی من الصالحین، ایشان می خواهد جزو بندگان صالح خدا باشد در آیه 85 سوره انعام داریم« وَزَكَرِيَّا وَيَحْيَىٰ وَعِيسَىٰ وَإِلْيَاسَ ۖ كُلٌّ مِنَ الصَّالِحِينَ» مقام صالحین مقام انبیا الهی است چهار پیامبر در این آیه نام برده شده که صالح بودند حال ما که درخواست می کنیم جزو بندگان صالح و شایسته قرار بده یعنی ما را جزو کسانی قرار بده که در خط انبیا حرکت می کنند دنباله رو و در مسیر آن ها و با آنها رفیق هستند.
بندگان صالح که مقام بالایی دارند انسان هایی هستند که آدم ها را به کار صالح و اعمال شایسته دعوت می کنند و خود نیزانجام می دهند این مقام انبیا است در آیه دیگر حضرت شعیب را جزو صالحین مطرح می کند کار او دعوت مردم به سوی نیکی و خدا پرستی و عدم فساد و ارتباط نیکو بین یکدیگر بود به معروف امر و از منکر نهی می کرد این صفات بندگان صالح است که بر کار خوب از یکدیگر سبقت می گیرند.
در سومین فراز دعا از خدا می خواهیم ما را جزو اولیا مقربت قرار بده اولیا خدا یعنی کسی که دوست خدا و با او هم پیمان است در صف موحدین قرار می گیرد کسی که ولی خدا شد ویژگی هایی دارد چنین کسی در دلش هراس و اندوه خوف راه ندارد « إِنَّ أَوْلِياءَ اللَّهِ لا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لا هُمْ يَحْزَنُونَ»
اگر انسان ولی خدا شد وهم پیمان با او قرار گرفت باید در عمل رفتار و کردار و عملکرد یک نوع تشابهی با اوصاف الهی داشته باشد اولیا الهی اهل تقوا هستند در قران کریم اولیا خدا را متقون معرفی کرده و نیز آنها را کسانی می خواند که از ظلمات به سوی نور حرکت می کنند« اللَّهُ وَلِيُّ الَّذينَ آمَنوا يُخرِجُهُم مِنَ الظُّلُماتِ إِلَى النّورِ» آنکه ولی خداست در راه خدا مبارزه می کند تلاش می کند از ظلمات خارج و به سوی نور حرکت می کند.
این ها صفات افرادی است که می خواهند ولی خدا باشند بندگان خاص و اولیا خاص الهی به تعبیر دیگر به درگاه خدا نزدیک هستند وبه بیان قرآن« فِی مَقْعَدِ صِدْقٍ عِنْدَ مَلِیکٍ مُقْتَدِرٍ » کسانی که چون عاشق خداهستند و در راه او خالصانه عبادت می کنند مخاطب این آیه می شوند « فَادْخُلِی فِی عِبَادِی،وَادْخُلِی جَنَّتِی» 
اولیا خدا کسانی هستند که به کمال صفا و خلوص می رسند و محو در نور الهی می شوند و اینجاست که یک نفوذ و سلطه ای پیدا می کنند و برای فعالیت های خودشان و انجام وظایفی که خداوند برعهده آنها قرار داده  وارشاد خلق و امر به معروف ونهی از منکر با کمال معرفت قدم بر می دارند.
 این افراد ازفکر خود فارغ و تمام مسائل احکام و آداب شرعی را به خوبی انجام می دهند در قلب و روحشان یک خیزش به سمت حق و تقوا و پاکی پیدا می شود. بندگان صالحی که غرق در عظمت او می شوند خودخواهی و خودبرتربینی را فراموش می کنند و چون به مقام اولیا الهی می رسند به طور طبیعی در مرحله بعد جزو اولیا مقرب الهی خواهند بود.
به رافت و رحمت امام رضا علیه السلام دست به درگاه خدا بر می داریم تا ما را جزو مستغفرین و بندگان صالح و مقربش قرار بدهد.