۱۳۹۶-۱۲-۲۹
اولین نفر ، دومین اعزام ؛ مصاحبه با روح الله توسلی مبلغ بین الملل دانشگاه
تهیه و تنظیم: روابط عمومی دانشگاه علوم اسلامی رضوی
اشاره:
بعد از سالها وقفه اعزام دانشجویان مبلغ زبان دان به خارج از کشور تابستان گذشته یکی از دانشجویان قدیمی اعزام شده که هم اکنون در کسوت عضو هیئت علمی دانشگاه خدمت می کند به دعوت سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی به اوگاندا اعزام می شود.
در این سفر که شرح آن طی مصاحبه ای جداگانه در پایگاه اطلاع رسانی دانشگاه علوم اسلامی رضوی آمده است ، رایزن جمهوری اسلامی ایران در اوگاندا برای پذیرش دانشجویان زبان دان دانشگاه اعلام آمادگی می کند و همین بهانه باعث می شود که بعد از بازگشت همان مبلغ اعزامی در دوره اول پیشنهاد اعزام مجدد دانشجویان مستعد دانشگاه را مطرح نماید.
گروه زبان انگلیسی که متکفل این کار است با برگزاری فراخوان و آزمون از بین دانشجویان و طلاب علاقه مند در نهایت دو نفر را انتخاب می کند و این می شود که جوان کارشناسی ارشد قصه ما برای نخستین بار به عنوان نخستین رتبه آزمون و مصاحبه در دومین دوره اعزام دانشگاه به سفرهای تبلیغی خارجی شانس تجربه اندوزی خود را امتحان نماید.
روح الله توسلی کارشناسی خود را در رشته علوم قرآنی و حدیث دانشگاه در سال 89 آغاز می کند و از همان اول به دنبال خدمت تبلیغی در عرصه بین الملل است. در همین راستا دوره های آموزش زبان انگلیسی را به بهترین وجه می گذراند و برای تقویت جنبه تبلیغی بین المللی خود همکاری خود را با مدیریت روابط بین الملل حرم مطهر رضوی آغاز و هم زمان در شبکه های اجتماعی و بخش paltalk حرم مطهر به پاسخگویی شبهات آنسوی مرزی ها می پردازد.
در دوره کارشناسی ارشد ادامه تحصیل در رشته حقوق بین الملل را مناسب نیل به اهداف خود می بیند و از بحث تحصیل زبان انگلیسی وارد تدریس در آموزشگاههای مختلف مشهد می شود و در نهایت نخستین تجربه حضور در رایزنی جمهوری اسلامی را در یک کشور انگلیسی زبان می گذراند.
به نظر این دانشجوی زبان دان برای دانشجویانی که علاقه مند به تبلیغ بین الملل هستند رشته علوم قرآنی و حدیث مناسب ترین رشته در این عرصه است و به نظر وی لازم است این دانشجویان از همان ابتدا به امر یادگیری زبان خارجی، تفسیر و حدیث، اعتقادات و مهارتهای ارتباطی اهتمام داشته باشند.
وی همچنین بر این نکته تأکید دارد که مدیران دانشگاه و آستان قدس رضوی با سفر با کشورهای مختلفی که دانش آموختگان دانشگاه حضور دارند ضمن بازدید از فعالیتهای ایشان، بدون واسطه با نیازهای تبلیغی آن کشورها برای تصمیم گیری در مباحث مختلف آموزشی برای نیل به این هدف اساسنامه دانشگاه که ناظر به فرمان هفت ماده ای مقام معظم رهبری به تولیت آستان قدس رضوی نیز هست قدمهای جدی بردارند. با ما همراه باشید:
سوال: برای شروع بحث ازچه زمانی به فکر تبلیغ در عرصه بین الملل افتادید؟
خوب بنده در یک خانواده روحانی بزرگ شده بودم و پدر و برادرم در این کسوت بودند و طبیعی بود که با بحث تبلیغ آشنا باشم ولی ورود با جدیت در این عرصه از همان سال اول دانشگاه علوم اسلامی رضوی آغاز شد. من وارد رشته علوم قرآنی و حدیث شده بودم و برای تکمیل داشته ها باید سراغ یادگیری زبان انگلیسی رفتم و بدون توقف تا سال آخر دانشگاه به بهترین وجه پیگیر یادگیری زبان بودم به طوری که بعد از پایان دوره کارشناسی و اوایل دوره ارشد یعنی از سال 94 در چند مؤسسه آزاد و حوزوی وارد بحث تدریس زبان هم شدم.
در کنار آن همکاری خود را با روابط بین الملل حرم مطهر و بخش پاسخگویی به زبان انگلیسی حرم یعنی paltalk نیز آغاز کردم و در شبکه اجتماعی هم به نوعی درگیر موضوع ارتباط با انگلیسی زبانها بودم.
این را هم بگویم که در دوره دبیرستان نه در بحث زبان و تبلیغ ولی در تشکلهای دانش آموزی حضوری فعال داشتم و مسئولیتهایی را نیز پذیرفتم. همه اینها دست به دست هم داد و این روحیه همانطور که گفتم در دانشگاه هم تقویت شد چراکه از اساتید بودند که به بنده در زمینه تبلیغ بین الملل مشاوره می دادند اساتیدی نظیر دکتر خیاط، دکتر روشن ضمیر و دکتر موحدی که آن سالها چند درس تفسیر خدمت ایشان بودم که هر سه عزیز با حضوری که در مأموریتهای تبلیغی کوتاه و بلند مدت در خارج از کشور و ذکر تجربیات خود این حس را در بنده تقویت می کردند.
بعدها گروه زبان انگلیسی دانشگاه جلساتی را با بعضی از مبلغین بین المللی نظیر آقای اورعی کریمی و بختیاری برگزار کرد که این جلسات انگیزه بنده را بیش از پیش تقویت می کرد. جالب اینجا بود این جلسات به قدری مفید بود که کسانی را که در این عرصه مردد بودند یا کاملاً از خیال تبلیغ بین الملل خارجشان می کرد یا مانند من به شدت ترغیب می شدیم که وارد این کار شویم.
سؤال: می شود بیشتر توضیح بدهید؟ مگر موضوعات جلسات چه بود که بعضی ها را خارج می کرد و بعضی ها را مشتاق؟
در بحث زبان انگلیسی مدعی زیاد داریم که توقع هم دارند دانشگاه از ایشان استفاده نماید و گلایه هم دارند. ولی در میدان عمل و در عرصه تبلیغ در یک کشور خارجی مرد کهن این عرصه مشخص می شود. چرا که برای ورود به عرصه تبلیغ بین الملل صرف یادگیری زبان اگرچه لازم است اما کافی نیست چرا که فعال این عرصه علاوه بر تخصص در امر تبلیغ، دانش دین و زبان خارجی را نیز به خوبی باید بداند مضاف اینکه با هنر ارتباطات نیز آشنا باشد.
آشنا بودن با شرایط کار کردن در این مناطق و نیز فرهنگ مردم منطقه، آداب و رسوم ایشان حتماً توسط مبلغ باید مورد مطالعه باشد و بلکه باید با مردم منطقه مراوده و نشست و برخاست هم باید داشت. در همین سفر نقل می شد که طلابی از قم و تهران به محل مأموریت بنده اعزام شده بودند ولی با وجود تخصص در زبان و داشتن علم دین ولی به دلیل ناتوانی در ارتباط با مخاطب پرونده تبلیغی شان برای همیشه بسته می شد و نه از طرف مردم برخورد خوبی با ایشان می شد و نه نهادهای پذیرنده تمایلی به ادامه همکاری با این گروه از مبلغین داشتند.
سؤال: خوب اگر دانشجوی کارشناسی بخواهد وارد این عرصه شود شما چه توصیه ای دارید؟
یادگیری زبان باید با جدیت پیگیری شود البته باید توجه داشت که زبان یک ابزار است و باید در حقیقت از آن برای تبلیغ دین بهره برد لذا اندوختن دانش دین نیز مهمتر و البته بدیهی است. در کنار آن باید فرهنگ ایران، اسلام و انقلاب اسلامی را هم مبلغ بین المللی به خوبی بداند.
سؤال: در گفتگو با یکی دیگر از مبلغین دانشجو بر آشنایی با فرهنگ و حتی جزئیات زبانی مردم منطقه تأکید می شد. این موضوع غالباً برای همه مبلغین میسر نیست راه حل مشکل چیست؟
من این موضوع را قبول ندارم. اگر مبلغ، زبان را به خوبی یاد داشته باشد و بتواند خوب با مردم ارتباط بگیرد مشکل جزئیات لهجه ها و فرهنگها به خوبی حل می شود. درست است که ما در ایران لهجه های خاص را یاد می گیریم و مثلاً لهجه انگلیسی در کشورهای مختلف افریقایی متفاوت است ولی با انتقال مطلب با همان چیزی که یاد داریم و البته با رعایت مباحث ارتباطی، به مرور می شود با جزئیات لهجه های مردم منطقه آشنا شد.
سؤال: برگردیم به بحث اعزام، چگونه شد که شما به این مأموریت اعزام شدید؟
اولاً در همین جا برخود لازم می دانم از مسئولین دانشگاه و اساتیدی که در این موضوع دخالت داشتند تشکر نمایم چه معاونت آموزشی و گروه زبان انگلیسی دانشگاه و چه استاد روشن ضمیر و آقای بختیاری رایزن محترم جمهوری اسلامی ایران در اوگاندا که این فرصت را برای من فراهم آورند و نیز مرکز بین الملل آستان قدس رضوی که هماهنگی و توصیه های لازم را برای بنده انجام دادند.
خوب دانشگاه فراخوانی را اعلام کرد و حدود 60 نفر شرکت کردند. از بین این تعداد چهار نفر در آزمون کتبی پذیرفته شدند و در نهایت دو نفر رتبه اول و دوم را کسب کردند که من به عنوان نفر اول به اوگاندا اعزام شدم و قرار است نفر دوم نیز به زودی اعزام شود.
سؤال: آیا دانشگاه دوره آمادگی نیز برای این موضوع گذاشت؟
خیر ولی ظاهراً قرار است دوره هایی برای مبلغین و افراد علاقه مند گذاشته شود.
سؤال: و بعد از کارهای مقدماتی؟
24 آبان ماه گذشته به اوگاندا اعزام شدم. طرحی که با آن بنده اعزام شدم بر این اساس بود که سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی بنا بود حداقل دو کار را هم زمان انجام دهد یعنی هم به نوعی فردی اعزام شود که فضا را بشناسد و با مخاطب آشنا شود و به نوعی مبلغ برای منطقه تربیت شود و هم بتواند با رایزن مستقر همکاری داشته باشد و به نوعی فعالیتهای یک رایزن را نیز بیاموزد و اینطور نباشد که مثلاً در مسجد بنشیند و به کار تبلیغی خود بپردازد بلکه به عنوان یک نماینده فرهنگی نیز به کسب تجربه بپردازد.
سؤال: مگر رایزن به غیر از تبلیغ وظیفه دیگری هم دارد؟
بله در حقیقت رایزن فرهنگی کارشناس فرهنگی سفارت هم هست و فعالیتهای او هم باید جنبه دینی داشته باشد و هم به بحث فرهنگ ایرانی نیز بپردازد. در کشورهای دیگر معمولاً هفته فرهنگی کشورها برگزار می شود که متولی آن سفارتخانه ها هستند. برنامه هایی مثل جشنواره فیلم یا خوراکی ها، نوع لباس پوشیدن و... جزو فرهنگ هر کشور است که قاعدتاً درباره جمهوری اسلامی ایران باید در سایر کشورها اطلاع رسانی شود.
طی این مدت حداقل دو هفته در نبود رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در اوگاندا من وظایف ایشان را بر عهده گرفتم که به نظرم تجربه خوبی بود.
سوال: دیگر فعالیتهایی که آنجا داشتید چه بود؟
همکاری با جامعه المصطفی در زمینه تدریس، همکاری با رادیو بلال که رادیویی اسلامی است و هر هفته سه شنبه ها از ساعت 8 تا 10 شب ویژه جمهوری اسلامی است از جمله فعالیتهای بنده در آنجا بود. یک نکته مهم اینکه تبلیغ در آنجا صرفاً منبر نیست چه بسا در حین انتقال از یک نقطه به نقطه دیگر در اتومبیل می بایست مبلغ با طرح یک شبهه از همان فرصت هم استفاده نماید.
از دیگر کارهایی که آنجا انجام شد پیگیری مسابقه مقاله نویسی از طرح سوال گرفته تا ارزیابی مقالات از جمله فعالیتها بود. همچنین شرکت در مراسمهای هفته وحدت و سخنرانی در جمع ائمه جماعات و علمای اهل سنت و حضور در سمینار دو روزه از جمله این فعالیتها بود.
سؤال: توصیه های شما برای حضور دانشجویان دانشگاه در این عرصه چیست؟
انتخاب رایزن بسته به نهادهایی است که این کار را انجام می دهند و در خصوص رایزن فرهنگی متولی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی است. و یکی از مراکزی که از سوی سازمان نگاه مثبتی به آن است دانشگاه علوم اسلامی رضوی است.
تعدادی از دانش آموختگان دانشگاه نظیر آقایان باقری، اسدی موحد، بختیاری و اوره ای کریمی که به صورت بلند مدت و بعضی از اساتید که به صورت کوتاه مدت با سازمان همکاری داشته اند فضای مثبتی را از دانش آموختگان دانشگاه ایجاد کرده اند که باعث شده سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی نیز به نیروهای جدید نظر مثبتی نشان دهد. به نظرم می رسد دانشجویان می بایست از این فرصت به خوبی استفاده نمایند و توانمندی خود را در زمینه تبلیغ بین الملل بالا ببرند.
به نظر من دانشجویان باید زبان خارجی را به خوبی یاد بگیرند و در مباحث فرهنگی و دینی برای خود سابقه فعالیت فراهم نمایند مثلاً می تواند همکاری با تشکلها یا آستان قدس رضوی در حوزه فرهنگی و بین الملل مفید باشد. البته بهتر است فعالیتها در قالب مخاطب خارج از کشور باشد که این فضا در حرم مطهر به خوبی فراهم است.
همچنین در خصوص مباحث اسلامی و موضوعات فرهنگ و تمدن و تاریخ ایران دانشجوی ما مطالعات خود را بیشتر نماید. ارتباط مؤثر از همه اینها مهمتر است به نظر من حتی اگر موارد قبلی ضعیف تر باشد ولی این آخری را اگر مبلغ تقویت نماید تا حدودی می تواند موضوع را حل نماید.
در خصوص محیط هایی که اهل تسنن هستند باید نگاه تقریبی داشت که این موضوع را در فعالیت آقای بختیاری در اوگاندا به خوبی می دیدم به طوری که شیعیان و اهل سنت در مراسم یکدیگر برادرانه شرکت می کردند. همچنین باید سازگاری با محیطهای مختلف را یاد بگیریم و سعی کنیم با اخلاقیات مردم آن مناطق و فرهنگ ایشان آشنا شویم.
همچنین تمرین صبر و بردباری برای فعال این عرصه لازم است چرا که با ورود به این عرصه بحث غربت و مشکلات آن نیز به دنبالش می آید و در این شرایط باید فرد مسئولیت چند مکان را نیز برعهده داشته باشد و به نوعی باید فردی پرتلاش و خستگی ناپذیر باشد.
نکته دیگر اینکه مبلغ در این عرصه باید به چشم تبلیغ به موضوع نگاه کند نه خوشگذرانی چرا که اگر با دید خوشگذرانی به موضوع نگریسته شود نمی تواند در کار موفق باشد همچنین نگاه فعال در این عرصه نگاه جهادی باید باشد که به نظر من همین رمز موفقیت بچه های دانشگاه است. به طوری که بچه های دانشگاه معروفند به مبلغین کم توقع و اگر این نگرش باشد احیاناً اگر امکانات و تفریحی در کنار تبلیغ بود مزه آن برای مبلغ اعزامی مضاعف خواهد شد.
سؤال: از سوابق تبلیغی قبلی خود نگفتید:
در حوزه تبلیغ داخل کشور سه نوبت به مناطق محروم نظیر کرمان، کهنوج و اسلام آباد اعزام شدم. خوبی اعزام به مناطق محروم روبرو شدن با مشکلات و نداشتن نگاه مادی با موضوع است که در عمل انسان سختی ها را دیده و به نوعی نازپرورده بار نمی آید و با شرایط مختلف می تواند خود را سازگار نماید.
سؤال: کدام رشته دانشگاه را مناسب کار تبلیغ می دانید؟
اگر از جنبه تبلیغی فرهنگی به قضیه نگاه کنیم قطعاً رشته علوم قرآنی و حدیث مناسب است ولی اگر از جنبه دیپلماتیک به قضیه نگاه کنیم خوب رشته حقوق بین الملل مناسبتر است اگر ترکیب هر دو باشد شاید بهتر هم باشد.
البته علاوه بر دروس رشته تحصیلی باید به مباحثی چون تفسیر، تاریخ اسلام، اعتقادات و کلام به خوبی پرداخته شود. در خصوص تبلیغ در سطح بین الملل لازم است به تفسیر به صورت موضوعی اهتمام شود و حدیث از نوع حدیث نبوی که مورد قبول فریقین است مورد توجه قرار گیرد. در بحث تاریخ اسلام که عرض شد نیز با توجه به اینکه خیلی از شبهات در تاریخ اسلام است مورد توجه افراد علاقه مند قرار گیرد ونیز بحث فرق و مذاهب، کلام و اعتقادات و مباحث اصولی چه به صورت خودخوان و چه در قالب دروس حوزوی که داریم مورد توجه و اهتمام قرار گیرد.
البته توجه داشته باشید مباحث اخیر بیشتر در مجامع دانشگاهی یا شعب جامعه المصطفی در خارج از کشور مورد استفاده است.
در خصوص حداقل مدرک هم به نظرم حداقل داشتن کارشناسی و نیز تحصیل قوی در دروس حوزه لازم است باز هم تأکید می کنم یادگیری زبان خارجی و فعالیت در شبکه های مجازی و ارتباط با بخش بین الملل حرم مطهر در کنار تحصیل لازم است.
در نهایت با توجه به ارتباط با گروههای مسیحی معلومات مشترک قرآن و مسیحیت و اطلاعات اجمالی از دین مسیح لازم به نظر می رسد.
سؤال: همانطور که می دانید بحث توسعه دانشگاه در دستور کار مسئولان دانشگاه است چه در بحث رشته و چه در بحث بین الملل چه نکاتی را پیشنهاد می کنید؟
به نظرم می رسد در رشته های دانشگاه جای رشته های فرهنگ و ارتباطات یا مطالعات اسلامی به زبان خارجی خالی است. بحث مخاطب شناسی در تبلیغ همانطور که گفتم خیلی اهمیت دارد و به نظر می رسد باید دانشگاه نسبت به این موضوع اهتمام داشته باشد. همچنین برگزاری کارگاههایی با حضور افراد باتجربه در این زمینه خیلی می تواند برای علاقه مندان مفید باشد.
نکته دیگر اهتمام مسئولان دانشگاه نسبت به حوزه بین الملل است. در ایامی که در افریقا بودم بعضی از مسئولان امر ، نظیر آیت الله اعرافی و دکتر خاموشی به مناطق مختلف از جمله افریقا سفر می کردند و از نزدیک با مشکلات و فرصتها آشنا می شدند. به نظرم این کار حتماً باید در دستور کار رئیس دانشگاه و حتی تولیت آستان قدس رضوی قرار گیرد. به نظرم لازم است رئیس دانشگاه از نزدیک زحمات دانش آموختگان دانشگاه در کشورهای مختلف را از نزدیک ببیند و وقتی مشاهده نقاط قوت و ضعف از نزدیک صورت گیرد قطعاً در تصمیم گیریها و برنامه ریزی های آموزشی و توسعه رشته ها تأثیر خود را خواهد گذاشت.
سؤال: و نکته آخر؟
نکته آخر اینکه ما بچه های دانشگاه در هر جایگاهی که هستیم خود را مدیون امام رضا(ع) می دانیم و هر کاری که انجام می دهیم باید با سبقه مشهدی بودن و رضوی بودن باشد. به نظرم دانشگاه نیز باید دوباره وارد فضای بین الملل شود و اعزامها را بیشتر و فعالیتها را وسیعتر و البته به کشورهای بیشتری گسترش دهد.
بعد از سالها وقفه اعزام دانشجویان مبلغ زبان دان به خارج از کشور تابستان گذشته یکی از دانشجویان قدیمی اعزام شده که هم اکنون در کسوت عضو هیئت علمی دانشگاه خدمت می کند به دعوت سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی به اوگاندا اعزام می شود.
در این سفر که شرح آن طی مصاحبه ای جداگانه در پایگاه اطلاع رسانی دانشگاه علوم اسلامی رضوی آمده است ، رایزن جمهوری اسلامی ایران در اوگاندا برای پذیرش دانشجویان زبان دان دانشگاه اعلام آمادگی می کند و همین بهانه باعث می شود که بعد از بازگشت همان مبلغ اعزامی در دوره اول پیشنهاد اعزام مجدد دانشجویان مستعد دانشگاه را مطرح نماید.
گروه زبان انگلیسی که متکفل این کار است با برگزاری فراخوان و آزمون از بین دانشجویان و طلاب علاقه مند در نهایت دو نفر را انتخاب می کند و این می شود که جوان کارشناسی ارشد قصه ما برای نخستین بار به عنوان نخستین رتبه آزمون و مصاحبه در دومین دوره اعزام دانشگاه به سفرهای تبلیغی خارجی شانس تجربه اندوزی خود را امتحان نماید.
روح الله توسلی کارشناسی خود را در رشته علوم قرآنی و حدیث دانشگاه در سال 89 آغاز می کند و از همان اول به دنبال خدمت تبلیغی در عرصه بین الملل است. در همین راستا دوره های آموزش زبان انگلیسی را به بهترین وجه می گذراند و برای تقویت جنبه تبلیغی بین المللی خود همکاری خود را با مدیریت روابط بین الملل حرم مطهر رضوی آغاز و هم زمان در شبکه های اجتماعی و بخش paltalk حرم مطهر به پاسخگویی شبهات آنسوی مرزی ها می پردازد.
در دوره کارشناسی ارشد ادامه تحصیل در رشته حقوق بین الملل را مناسب نیل به اهداف خود می بیند و از بحث تحصیل زبان انگلیسی وارد تدریس در آموزشگاههای مختلف مشهد می شود و در نهایت نخستین تجربه حضور در رایزنی جمهوری اسلامی را در یک کشور انگلیسی زبان می گذراند.
به نظر این دانشجوی زبان دان برای دانشجویانی که علاقه مند به تبلیغ بین الملل هستند رشته علوم قرآنی و حدیث مناسب ترین رشته در این عرصه است و به نظر وی لازم است این دانشجویان از همان ابتدا به امر یادگیری زبان خارجی، تفسیر و حدیث، اعتقادات و مهارتهای ارتباطی اهتمام داشته باشند.
وی همچنین بر این نکته تأکید دارد که مدیران دانشگاه و آستان قدس رضوی با سفر با کشورهای مختلفی که دانش آموختگان دانشگاه حضور دارند ضمن بازدید از فعالیتهای ایشان، بدون واسطه با نیازهای تبلیغی آن کشورها برای تصمیم گیری در مباحث مختلف آموزشی برای نیل به این هدف اساسنامه دانشگاه که ناظر به فرمان هفت ماده ای مقام معظم رهبری به تولیت آستان قدس رضوی نیز هست قدمهای جدی بردارند. با ما همراه باشید:
سوال: برای شروع بحث ازچه زمانی به فکر تبلیغ در عرصه بین الملل افتادید؟
خوب بنده در یک خانواده روحانی بزرگ شده بودم و پدر و برادرم در این کسوت بودند و طبیعی بود که با بحث تبلیغ آشنا باشم ولی ورود با جدیت در این عرصه از همان سال اول دانشگاه علوم اسلامی رضوی آغاز شد. من وارد رشته علوم قرآنی و حدیث شده بودم و برای تکمیل داشته ها باید سراغ یادگیری زبان انگلیسی رفتم و بدون توقف تا سال آخر دانشگاه به بهترین وجه پیگیر یادگیری زبان بودم به طوری که بعد از پایان دوره کارشناسی و اوایل دوره ارشد یعنی از سال 94 در چند مؤسسه آزاد و حوزوی وارد بحث تدریس زبان هم شدم.
در کنار آن همکاری خود را با روابط بین الملل حرم مطهر و بخش پاسخگویی به زبان انگلیسی حرم یعنی paltalk نیز آغاز کردم و در شبکه اجتماعی هم به نوعی درگیر موضوع ارتباط با انگلیسی زبانها بودم.
این را هم بگویم که در دوره دبیرستان نه در بحث زبان و تبلیغ ولی در تشکلهای دانش آموزی حضوری فعال داشتم و مسئولیتهایی را نیز پذیرفتم. همه اینها دست به دست هم داد و این روحیه همانطور که گفتم در دانشگاه هم تقویت شد چراکه از اساتید بودند که به بنده در زمینه تبلیغ بین الملل مشاوره می دادند اساتیدی نظیر دکتر خیاط، دکتر روشن ضمیر و دکتر موحدی که آن سالها چند درس تفسیر خدمت ایشان بودم که هر سه عزیز با حضوری که در مأموریتهای تبلیغی کوتاه و بلند مدت در خارج از کشور و ذکر تجربیات خود این حس را در بنده تقویت می کردند.
بعدها گروه زبان انگلیسی دانشگاه جلساتی را با بعضی از مبلغین بین المللی نظیر آقای اورعی کریمی و بختیاری برگزار کرد که این جلسات انگیزه بنده را بیش از پیش تقویت می کرد. جالب اینجا بود این جلسات به قدری مفید بود که کسانی را که در این عرصه مردد بودند یا کاملاً از خیال تبلیغ بین الملل خارجشان می کرد یا مانند من به شدت ترغیب می شدیم که وارد این کار شویم.
سؤال: می شود بیشتر توضیح بدهید؟ مگر موضوعات جلسات چه بود که بعضی ها را خارج می کرد و بعضی ها را مشتاق؟
در بحث زبان انگلیسی مدعی زیاد داریم که توقع هم دارند دانشگاه از ایشان استفاده نماید و گلایه هم دارند. ولی در میدان عمل و در عرصه تبلیغ در یک کشور خارجی مرد کهن این عرصه مشخص می شود. چرا که برای ورود به عرصه تبلیغ بین الملل صرف یادگیری زبان اگرچه لازم است اما کافی نیست چرا که فعال این عرصه علاوه بر تخصص در امر تبلیغ، دانش دین و زبان خارجی را نیز به خوبی باید بداند مضاف اینکه با هنر ارتباطات نیز آشنا باشد.
آشنا بودن با شرایط کار کردن در این مناطق و نیز فرهنگ مردم منطقه، آداب و رسوم ایشان حتماً توسط مبلغ باید مورد مطالعه باشد و بلکه باید با مردم منطقه مراوده و نشست و برخاست هم باید داشت. در همین سفر نقل می شد که طلابی از قم و تهران به محل مأموریت بنده اعزام شده بودند ولی با وجود تخصص در زبان و داشتن علم دین ولی به دلیل ناتوانی در ارتباط با مخاطب پرونده تبلیغی شان برای همیشه بسته می شد و نه از طرف مردم برخورد خوبی با ایشان می شد و نه نهادهای پذیرنده تمایلی به ادامه همکاری با این گروه از مبلغین داشتند.
سؤال: خوب اگر دانشجوی کارشناسی بخواهد وارد این عرصه شود شما چه توصیه ای دارید؟
یادگیری زبان باید با جدیت پیگیری شود البته باید توجه داشت که زبان یک ابزار است و باید در حقیقت از آن برای تبلیغ دین بهره برد لذا اندوختن دانش دین نیز مهمتر و البته بدیهی است. در کنار آن باید فرهنگ ایران، اسلام و انقلاب اسلامی را هم مبلغ بین المللی به خوبی بداند.
سؤال: در گفتگو با یکی دیگر از مبلغین دانشجو بر آشنایی با فرهنگ و حتی جزئیات زبانی مردم منطقه تأکید می شد. این موضوع غالباً برای همه مبلغین میسر نیست راه حل مشکل چیست؟
من این موضوع را قبول ندارم. اگر مبلغ، زبان را به خوبی یاد داشته باشد و بتواند خوب با مردم ارتباط بگیرد مشکل جزئیات لهجه ها و فرهنگها به خوبی حل می شود. درست است که ما در ایران لهجه های خاص را یاد می گیریم و مثلاً لهجه انگلیسی در کشورهای مختلف افریقایی متفاوت است ولی با انتقال مطلب با همان چیزی که یاد داریم و البته با رعایت مباحث ارتباطی، به مرور می شود با جزئیات لهجه های مردم منطقه آشنا شد.
سؤال: برگردیم به بحث اعزام، چگونه شد که شما به این مأموریت اعزام شدید؟
اولاً در همین جا برخود لازم می دانم از مسئولین دانشگاه و اساتیدی که در این موضوع دخالت داشتند تشکر نمایم چه معاونت آموزشی و گروه زبان انگلیسی دانشگاه و چه استاد روشن ضمیر و آقای بختیاری رایزن محترم جمهوری اسلامی ایران در اوگاندا که این فرصت را برای من فراهم آورند و نیز مرکز بین الملل آستان قدس رضوی که هماهنگی و توصیه های لازم را برای بنده انجام دادند.
خوب دانشگاه فراخوانی را اعلام کرد و حدود 60 نفر شرکت کردند. از بین این تعداد چهار نفر در آزمون کتبی پذیرفته شدند و در نهایت دو نفر رتبه اول و دوم را کسب کردند که من به عنوان نفر اول به اوگاندا اعزام شدم و قرار است نفر دوم نیز به زودی اعزام شود.
سؤال: آیا دانشگاه دوره آمادگی نیز برای این موضوع گذاشت؟
خیر ولی ظاهراً قرار است دوره هایی برای مبلغین و افراد علاقه مند گذاشته شود.
سؤال: و بعد از کارهای مقدماتی؟
24 آبان ماه گذشته به اوگاندا اعزام شدم. طرحی که با آن بنده اعزام شدم بر این اساس بود که سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی بنا بود حداقل دو کار را هم زمان انجام دهد یعنی هم به نوعی فردی اعزام شود که فضا را بشناسد و با مخاطب آشنا شود و به نوعی مبلغ برای منطقه تربیت شود و هم بتواند با رایزن مستقر همکاری داشته باشد و به نوعی فعالیتهای یک رایزن را نیز بیاموزد و اینطور نباشد که مثلاً در مسجد بنشیند و به کار تبلیغی خود بپردازد بلکه به عنوان یک نماینده فرهنگی نیز به کسب تجربه بپردازد.
سؤال: مگر رایزن به غیر از تبلیغ وظیفه دیگری هم دارد؟
بله در حقیقت رایزن فرهنگی کارشناس فرهنگی سفارت هم هست و فعالیتهای او هم باید جنبه دینی داشته باشد و هم به بحث فرهنگ ایرانی نیز بپردازد. در کشورهای دیگر معمولاً هفته فرهنگی کشورها برگزار می شود که متولی آن سفارتخانه ها هستند. برنامه هایی مثل جشنواره فیلم یا خوراکی ها، نوع لباس پوشیدن و... جزو فرهنگ هر کشور است که قاعدتاً درباره جمهوری اسلامی ایران باید در سایر کشورها اطلاع رسانی شود.
طی این مدت حداقل دو هفته در نبود رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در اوگاندا من وظایف ایشان را بر عهده گرفتم که به نظرم تجربه خوبی بود.
سوال: دیگر فعالیتهایی که آنجا داشتید چه بود؟
همکاری با جامعه المصطفی در زمینه تدریس، همکاری با رادیو بلال که رادیویی اسلامی است و هر هفته سه شنبه ها از ساعت 8 تا 10 شب ویژه جمهوری اسلامی است از جمله فعالیتهای بنده در آنجا بود. یک نکته مهم اینکه تبلیغ در آنجا صرفاً منبر نیست چه بسا در حین انتقال از یک نقطه به نقطه دیگر در اتومبیل می بایست مبلغ با طرح یک شبهه از همان فرصت هم استفاده نماید.
از دیگر کارهایی که آنجا انجام شد پیگیری مسابقه مقاله نویسی از طرح سوال گرفته تا ارزیابی مقالات از جمله فعالیتها بود. همچنین شرکت در مراسمهای هفته وحدت و سخنرانی در جمع ائمه جماعات و علمای اهل سنت و حضور در سمینار دو روزه از جمله این فعالیتها بود.
سؤال: توصیه های شما برای حضور دانشجویان دانشگاه در این عرصه چیست؟
انتخاب رایزن بسته به نهادهایی است که این کار را انجام می دهند و در خصوص رایزن فرهنگی متولی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی است. و یکی از مراکزی که از سوی سازمان نگاه مثبتی به آن است دانشگاه علوم اسلامی رضوی است.
تعدادی از دانش آموختگان دانشگاه نظیر آقایان باقری، اسدی موحد، بختیاری و اوره ای کریمی که به صورت بلند مدت و بعضی از اساتید که به صورت کوتاه مدت با سازمان همکاری داشته اند فضای مثبتی را از دانش آموختگان دانشگاه ایجاد کرده اند که باعث شده سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی نیز به نیروهای جدید نظر مثبتی نشان دهد. به نظرم می رسد دانشجویان می بایست از این فرصت به خوبی استفاده نمایند و توانمندی خود را در زمینه تبلیغ بین الملل بالا ببرند.
به نظر من دانشجویان باید زبان خارجی را به خوبی یاد بگیرند و در مباحث فرهنگی و دینی برای خود سابقه فعالیت فراهم نمایند مثلاً می تواند همکاری با تشکلها یا آستان قدس رضوی در حوزه فرهنگی و بین الملل مفید باشد. البته بهتر است فعالیتها در قالب مخاطب خارج از کشور باشد که این فضا در حرم مطهر به خوبی فراهم است.
همچنین در خصوص مباحث اسلامی و موضوعات فرهنگ و تمدن و تاریخ ایران دانشجوی ما مطالعات خود را بیشتر نماید. ارتباط مؤثر از همه اینها مهمتر است به نظر من حتی اگر موارد قبلی ضعیف تر باشد ولی این آخری را اگر مبلغ تقویت نماید تا حدودی می تواند موضوع را حل نماید.
در خصوص محیط هایی که اهل تسنن هستند باید نگاه تقریبی داشت که این موضوع را در فعالیت آقای بختیاری در اوگاندا به خوبی می دیدم به طوری که شیعیان و اهل سنت در مراسم یکدیگر برادرانه شرکت می کردند. همچنین باید سازگاری با محیطهای مختلف را یاد بگیریم و سعی کنیم با اخلاقیات مردم آن مناطق و فرهنگ ایشان آشنا شویم.
همچنین تمرین صبر و بردباری برای فعال این عرصه لازم است چرا که با ورود به این عرصه بحث غربت و مشکلات آن نیز به دنبالش می آید و در این شرایط باید فرد مسئولیت چند مکان را نیز برعهده داشته باشد و به نوعی باید فردی پرتلاش و خستگی ناپذیر باشد.
نکته دیگر اینکه مبلغ در این عرصه باید به چشم تبلیغ به موضوع نگاه کند نه خوشگذرانی چرا که اگر با دید خوشگذرانی به موضوع نگریسته شود نمی تواند در کار موفق باشد همچنین نگاه فعال در این عرصه نگاه جهادی باید باشد که به نظر من همین رمز موفقیت بچه های دانشگاه است. به طوری که بچه های دانشگاه معروفند به مبلغین کم توقع و اگر این نگرش باشد احیاناً اگر امکانات و تفریحی در کنار تبلیغ بود مزه آن برای مبلغ اعزامی مضاعف خواهد شد.
سؤال: از سوابق تبلیغی قبلی خود نگفتید:
در حوزه تبلیغ داخل کشور سه نوبت به مناطق محروم نظیر کرمان، کهنوج و اسلام آباد اعزام شدم. خوبی اعزام به مناطق محروم روبرو شدن با مشکلات و نداشتن نگاه مادی با موضوع است که در عمل انسان سختی ها را دیده و به نوعی نازپرورده بار نمی آید و با شرایط مختلف می تواند خود را سازگار نماید.
سؤال: کدام رشته دانشگاه را مناسب کار تبلیغ می دانید؟
اگر از جنبه تبلیغی فرهنگی به قضیه نگاه کنیم قطعاً رشته علوم قرآنی و حدیث مناسب است ولی اگر از جنبه دیپلماتیک به قضیه نگاه کنیم خوب رشته حقوق بین الملل مناسبتر است اگر ترکیب هر دو باشد شاید بهتر هم باشد.
البته علاوه بر دروس رشته تحصیلی باید به مباحثی چون تفسیر، تاریخ اسلام، اعتقادات و کلام به خوبی پرداخته شود. در خصوص تبلیغ در سطح بین الملل لازم است به تفسیر به صورت موضوعی اهتمام شود و حدیث از نوع حدیث نبوی که مورد قبول فریقین است مورد توجه قرار گیرد. در بحث تاریخ اسلام که عرض شد نیز با توجه به اینکه خیلی از شبهات در تاریخ اسلام است مورد توجه افراد علاقه مند قرار گیرد ونیز بحث فرق و مذاهب، کلام و اعتقادات و مباحث اصولی چه به صورت خودخوان و چه در قالب دروس حوزوی که داریم مورد توجه و اهتمام قرار گیرد.
البته توجه داشته باشید مباحث اخیر بیشتر در مجامع دانشگاهی یا شعب جامعه المصطفی در خارج از کشور مورد استفاده است.
در خصوص حداقل مدرک هم به نظرم حداقل داشتن کارشناسی و نیز تحصیل قوی در دروس حوزه لازم است باز هم تأکید می کنم یادگیری زبان خارجی و فعالیت در شبکه های مجازی و ارتباط با بخش بین الملل حرم مطهر در کنار تحصیل لازم است.
در نهایت با توجه به ارتباط با گروههای مسیحی معلومات مشترک قرآن و مسیحیت و اطلاعات اجمالی از دین مسیح لازم به نظر می رسد.
سؤال: همانطور که می دانید بحث توسعه دانشگاه در دستور کار مسئولان دانشگاه است چه در بحث رشته و چه در بحث بین الملل چه نکاتی را پیشنهاد می کنید؟
به نظرم می رسد در رشته های دانشگاه جای رشته های فرهنگ و ارتباطات یا مطالعات اسلامی به زبان خارجی خالی است. بحث مخاطب شناسی در تبلیغ همانطور که گفتم خیلی اهمیت دارد و به نظر می رسد باید دانشگاه نسبت به این موضوع اهتمام داشته باشد. همچنین برگزاری کارگاههایی با حضور افراد باتجربه در این زمینه خیلی می تواند برای علاقه مندان مفید باشد.
نکته دیگر اهتمام مسئولان دانشگاه نسبت به حوزه بین الملل است. در ایامی که در افریقا بودم بعضی از مسئولان امر ، نظیر آیت الله اعرافی و دکتر خاموشی به مناطق مختلف از جمله افریقا سفر می کردند و از نزدیک با مشکلات و فرصتها آشنا می شدند. به نظرم این کار حتماً باید در دستور کار رئیس دانشگاه و حتی تولیت آستان قدس رضوی قرار گیرد. به نظرم لازم است رئیس دانشگاه از نزدیک زحمات دانش آموختگان دانشگاه در کشورهای مختلف را از نزدیک ببیند و وقتی مشاهده نقاط قوت و ضعف از نزدیک صورت گیرد قطعاً در تصمیم گیریها و برنامه ریزی های آموزشی و توسعه رشته ها تأثیر خود را خواهد گذاشت.
سؤال: و نکته آخر؟
نکته آخر اینکه ما بچه های دانشگاه در هر جایگاهی که هستیم خود را مدیون امام رضا(ع) می دانیم و هر کاری که انجام می دهیم باید با سبقه مشهدی بودن و رضوی بودن باشد. به نظرم دانشگاه نیز باید دوباره وارد فضای بین الملل شود و اعزامها را بیشتر و فعالیتها را وسیعتر و البته به کشورهای بیشتری گسترش دهد.
افزودن دیدگاه جدید: