نظام آموزشی دانشگاه علوم اسلامی رضوی ، هم دانشگاهی است هم حوزوی
سیستم آموزشی دانشگاه علوم اسلامی رضوی سیستم خاص دانشگاهی حوزوی است نظامی که در آن دانش آموختگان هم مدرک معتبر وزرات علوم دارند و هم مدرک حوزوی دانشگاهی که سال ها پیش با هدف تربیت عالمان متخصص و اساتید متعهد و مجرب دانشگاه و حوزه علمیه تأسیس شد و اینک با ارائه واحدهای آموزشی خاص خود، از دانشجوی عادی، دانش آموخته ای توانمند می سازد که هم در رشته خود مهارت پیدا کرده وهم دین شناسی متعهد می شود. متخصصی که درد دین دارد و به نظام و مردمش متعهد است. برای آشنایی با سیستم آموزشی این دانشگاه سراغی از معاونت محترم آموزشی میگیریم و ساعتی مهمان دکتر امامی می شویم.
تلفیق دروس حوزوی و دانشگاهی چگونه ممکن است و دانشجو در هر مقطع باید چه واحدهایی را بگذراند؟
در دانشگاه علوم اسامی رضوی، دانشجویان موظف اند علاوه بر دروس تخصصی رشته خود، تمامی دروس حوزوی آن مقطع را به صورت کامل بخوانند و به این ترتیب علاوه بر مدرک معتبر رشته خود، گواهی مستقل مدرک فقه و مبانی حقوق اسامی را نیز دریافت میکنند. بطوریکه مقطع کارشناسی، دانشجویان ۱۹۲ واحد آموزشی را دربر می گیرد و به این ترتیب دانشجویان کارشناسی ۱۲ واحد دروس عمومی،48 واحد دروس مشترک تمامی رشته ها شامل ادبیات عرب، زبان انگلیسی، منطق و بلاغت و تاریخ اسلام، ۷۰ واحد دروس تخصصی رشته خود و ۵۶ واحد دروس حوزوی را می گذرانند و در دوره ارشد و دکترا نیز ۲۸ واحد دروس تخصصی و ۸۰ واحد فقه و اصول حوزوی باید گذرانده شود؛ اما تنها گذراندن دروس حوزوی مشخصه تحصیل در این دانشگاه نیست و شیوه تحصیل و گزینش نیز کمی متفاوت است.
این تفاوت چگونه است؟
گزینش در هر سه مقطع از دانش آموختگان دانشگاه و حوزه با مدرک معادل انجام می شود و کسب امتیاز لازم در آزمون ورودی دانشگاه مهم است و البته طبق اساسنامه دانشگاه با نظارت سازمان سنجش آزمون ورودی توسط خود دانشگاه برگزار می شود. بعلاوه در این دانشگاه مباحثه و آزمون های شفاهی برگزار می شود؛ بطوریکه دانشجویان در درس ادبیات عرب، دانشجویان ۲۰ واحد مباحثه همراه با نظارت استاد می گذرانند و درس فقه و اصول نیز در مباحثات دانش جویان برتر در حلقه هایی با نظارت استاد تقویت می شود و مهمتر آنکه این مباحثات خروجی هایی دارد و نیز به دانشجویان برتر، تشویقی اهدا می شود.
آنچه بیش از همه دغدغه ورودی های جدید به این دانشگاه خواهد بود آشنایی با رشته ها و آینده آن است. خروجی های هر رشته چه توانمندی برای ورود به بازار کار خواهند داشت؟
از رشته های مهمی که در مقطع کارشناسی دانشگاه می توان انتخاب کرد، رشته حقوق است که در تحصیلات تکمیلی با سه گرایش حقوق خصوصی، حقوق جزا و جر مشناسی و حقوق بین الملل ادامه می یابد و دانش آموختگان این رشته، به خصوص در مقاطع تحصیلات تکمیلی، با بنیه قوی علمی و پژوهشی خود می توانند در مراکز علمی و پژوهشی مشغول به کارشوند، در مراکز علمی و حوزه تدریس کنند و یا وارد کارهای حقوقی چون وکالت، قضاوت، سردفتری و مشاوره شوند که البته عمدتا در قضاوت موفق ترند. علوم قرآنی نیز از رشته های مهم دیگر این دانشگاه است که در آن، محقق و پژوهشگر متدین و متخصص در رشته های علوم اسلامی و علوم انسانی تربیت می شود و دانش آموختگان این رشته به خوبی قادرند از منابع قرآنی و احادیث استفاده کرده و وارد سایر حوزه ها چون جامعه شناسی و روانشناسی شوند. تدریس در دانشگاه و حوزه و نیز ورود به فعالیت های حقوقینیز از دیگر شاخه های کاری این رشته است.دانش آموختگان رشته فقه و مبانی حقوق اسامی نیز تمامی امتیازان فارغ التحصیلان حوزه و رشته حقوق را دارند و رشته فلسفه و کلام که به دوشاخه فلسفه و نیز معارف اسلامی تقسیم می شود،؛ می توانند پژوهشگر دینی، استاد و دبیر الهیات، کلام تربیت کند و دانش آموختگان این رشته نیز قادرند به دلیل مدرک فقه و حقوق اسامی، وارد حوزه حقوقی شوند. رشته اقتصاد نیز تاکنون تا مقطع کارشناسی در دانشگاه علوم اسلامی رضوی ارائه می شد که در آینده نیز گرایش هایی جهت تحصیلات تکمیلی این رشته افزوده خواهد شد.و دانش آموختگان این رشته نیز مانند سایر رشته های این دانشگاه با توانمندی زیاد علمی در مقاطع بالاتر تحصیلی به راحتی پذیرفته می شوند.
وجود رشته های تاریخ تمدن، ادبیات فارسی و ادبیات عرب با توجه به سیاست های دانشگاه چه ضرورتی دارد؟
اگر بخواهیم به سمت تاریخ تمدن نوین حرکت کنیم باید از تاریخ گذشته و سایر اقوام بیشتر بدانیم و چه بهتر آنکه تاریخ شناسان ما عالم دینی باشند و عالمان دینی ما به دلیل استخراج صادقانه از منابع کهن فارسی و منابع دینی، ادبیات فارسی و عرب بدانند.
خروجی های موفق دانشگاه علوم اسامی رضوی همیشه از افتخارات این دانشگاه به شمار می آیند. آیا آماری از دانش آموخته های موفق دانشگاه در دسترس است؟
در حال حاضر دانشگاه علوم اسامی رضوی 1200 دانشجو دارد و از سال ۷۵ که دانشگاه به طور رسمی کار خود را ادامه داد، تاکنون ۲۷۰۰ فارغ التحصیل داشته ایم. از این تعداد دانش آموخته، این آمار در اختیار است : 346 نفر به عنوان استاد در حوزه های علمیه مشغول به تحصیل هستند که 80 نفر از این اساتید در این دانشگاه شاغل اند. ۲۰۲ نفر جزو اساتید سایر دانشگاه های کشور هستند؛ ۴۷۴ نفر در قوه قضائیه مشغول به کارند که بالای ۷۰ درصد از این تعداد، به قضاوت مشغو لاند. ۲۶۲ نفر در نهادهای فرهنگی مشغول به کارند و بعضی از این تعداد به عنوان رایزن فرهنگی و مبلغ در خارج از کشور فعالیت دارند. به طورکلی از ۱۲۸۴ دانش آموختۀ این دانشگاه که زمینه فعالیت آنان بررسی شده، بالای ۶۰ درصد از آنان در مهمترین مشاغل کشور فعال اند و این کارنامه درخشانی برای ماست.
جناب دکتر از نتایج کسب شده دانشگاه علوم اسلامی رضوی در المپیادهای کشوری در رشته های علوم انسانی نیز نام می برید؟
هرساله شمار زیادی از دانشجویان ما در سه رشته علوم قرآنی، حقوق و ادبیات فارسی جزو برترین های المپیادهای کشوری می شوند. ازاین بین ۸۶ نفر برترین های المپیادی داریم که ۴۴ نفر آنان نخبه کشوری در رشته علوم قرآنی، ۱۳ نفر در رشته حقوق و ۳ نفر ادبیات فارسی بوده اند و نیز ۱۷ نفر از رشته علوم قرآنی و ۹ نفر از رشته حقوق در المپیاد منطق های انتخاب شده اند؛ می توان گفت به طور میانگین هرساله از ده نفر برتر المپیادهای منطقه ای در شرق کشور، سه نفر آنان از دانشجویان علوم اسلامی رضوی هستند و البته موفقیت دانشجویان در ورود به مقاطع تحصیلی بالاتر نیز بسیار مشهود است.
به پذیرفتگان مقاطع بالاتر نیز اشاره می کنید؟
ما هرساله 150 نفر پذیرش دانشجو داریم و ۱۵ دانشجو نیز فارغ التحصیل می شوند. با توجه به تعداد ورودی و خروجی دانشگاه، درمجموع در کل رشته های انسانی کشور در بعضی رشته ها مانند علوم قرآنی، فقه و فلسفه این دانشگاه جایگاه اول یا دوم پذیرفته شدگان در آزمون های سنجش در مقاطع بالاتر را دارد؛ بطوریکه ۳۴ درصد از قبول یهای آزمون دکترای آزمون سنجش از بین دانش آموختگان کارشناسی ارشد دانشگاه علوم اسلامی رضوی و ۵۴ درصد از قبولشدگان مقطع ارشد از فارغ التحصیلان کارشناسی این دانشگاه بوده اند.
و به عنوان سؤال آخر: چه برنامه هایی در تدوین طرح توسعه این دانشگاه پیش بینی شده است؟
کمیت های که به دستور تولیت معزز به منظور تدوین طرح توسعه دانشگاه تشکیل شد، ۶ راهبرد عملی با توجه به سیاست های جدید دانشگاه برای تصویب پیشنهاد داده که شامل تقویت رشته های انسانی و اسلامی، گسترش فعالیتهای فرهنگی و ترویج روحیه جهادی، افزایش سهم تولیدات علمی در سطح ملی و بین المللی، افزایش تعامل با حوزههای علمیه، توسعه ارتباطات داخلی و بین المللی و تقویت کارآمدی نهادهای آموزشی میشود. طبق این طرح، رشته های موردنیاز با این راهبردها ایجاد خواهد شد؛ تعاملات با نهادهای مرتبط، تربیت مبلغ و جذب دانشجوی خارجی افزایش خواهد یافت و نیز در حوزه پژوهشی با افزایش تعاملات با بنیاد پژوه شهای آستان قدس و یا ایجاد پژوهشکده ای مستقل، فعالیت های پژوهشی افزایش یافته و رشته های پژوهش محور در مقاطع ارشد و دکترا نیز افزوده خواهد شد.